اعتقادما (7)

  بدک هم نیست یه دوره اعتقادات   قرآن و کتب آسمانى فلسفه‌ی نزول کتاب‌هاى آسمانى-پیامبران در قرآن-پیامبران الهى خداوند براى هدایت نوع بشر کتاب‌هاى آسمانى متعددى فرستاده، از جمله‏«صحف‏»ابراهیم و نوح، و«تورات‏»و«انجیل‏»و از همه جامع‌تر «قرآن مجید» است، و اگر این کتاب‌ها نازل نمى‏شد، انسان در مسیر خداشناسى و عبادت پروردگار گرفتار خطا مى‏شد و از اصول تقوا و اخلاق و تربیت، و قوانین اجتماعى مورد نیازش دور مى‏ماند. این کتب آسمانى همچون باران رحمتى بر صفحه‌ی دل‌ها فرو ریخت و بذرهاى تقوا و اخلاق و معرفة الله و علم و حکمت را در نهاد انسان‌ها پرورش داد و شکوفا ساخت. «آمن الرسول بما انزل الیه من ربه و المؤمنون کل آمن بالله و ملائکته و کتبه و رسله، پیامبر به آنچه از سوى پروردگارش بر او نازل شده ایمان آورده و همه‌ی مؤمنان (نیز) به خدا و فرشتگان او و تمام کتاب‌ها و فرستادگانش ایمان آورده‏اند».(1) هرچند متاسفانه بر اثر گذشت زمان و دخالت جاهلان و نااهلان، بسیارى از کتب آسمانى، مورد تحریف قرار گرفت و با افکار نادرستى آمیخته شد، ولى قرآن مجید با دلایلى که در بخش جاودانگى قرآن آمده دست‌نخورده باقى مانده است و همچون آفتابى در همه‌ی اعصار و قرون مى‏درخشد و دل‌ها را روشن مى‏سازد. «قد جاءکم من الله نور و کتاب مبین یهدى به الله من اتبع رضوانه سبل السلام، از سوى خدا نور و کتاب آشکارى به سوى شما آمد-خداوند به برکت آن،کسانى را که از خشنودى او پیروى دارند، به راه‌هاى سلامت (و سعادت) هدایت مى‏کند». (2) قرآن برترین معجزه‌ی پیامبر اسلام (ص) اعجاز قرآن-پیامبر خاتم صلى الله علیه و آله قرآن مهمترین معجزات پیامبر اسلام (ص) است، نه‌تنها از نظر فصاحت و بلاغت، و شیرینى بیان و رسا بودن معانى، بلکه از جهات مختلف دیگر نیز داراى اعجاز است که شرح آن در کتب عقاید و کلام داده شده است. به همین دلیل معتقدیم: هیچ کس نمى‏تواند مانند آن، و حتى مانند یک سوره آن را بیاورد، قرآن بارها همه‌ی کسانى را که در شک و تردید بودند بارها به این امر دعوت کرد ولى آن‌ها هرگز توان مقابله با آن را پیدا نکردند: «قل لئن اجتمعت الانس و الجن على ان یاتوا بمثل هذا القرآن لا یاتون بمثله و لو کان بعضهم لبعض ظهیرا، بگو اگر انسان‌ها و پریان (جن و انس) اتفاق کنند که همانند این قرآن را بیاورند همانند آن را نخواهند آورد، هر چند یکدیگر را در این کار یارى کنند».(3) «و ان کنتم فى ریب مما نزلنا على عبدنا فاتوا بسورة من مثله و ادعوا شهدائکم من دون الله ان کنتم صادقین، و اگر درباره‌ی آنچه بر بنده‌ی خود (پیامبر اسلام) نازل کرده‏ایم، شک و تردید دارید (دست کم) یک سوره همانند آن را بیاورید، و گواهان خود غیر خدا را براى این کار فرا خوانید اگر راست مى‏گویید»(4) و عقیده داریم که قرآن با گذشت زمان، نه تنها کهنه نمى‏شود، بلکه نکات اعجاز آمیز آن، آشکارتر، و عظمت محتوایش بر جهانیان روشنتر مى‏شود. در حدیثى از امام صادق (ع) مى‏خوانیم که فرمود: «ان الله تبارک و تعالى لم یجعله لزمان دون زمان و لناس دون ناس فهو فى کل زمان جدید و عند کل قوم غض الى یوم القیامة، خداوند متعال قرآن را براى زمان خاص یا گروه معینى قرار نداده به همین دلیل در هر زمانى تازه، و نزد هر گروهى تا روز قیامت پر طراوت کرد».(5) عدم تحریف قرآن جاودانگى قرآن قرآنى که امروز در دست مسلمین جهان است همان است که بر پیامبر اسلام (ص) نازل شد، نه چیزى از آن کاسته شده و نه چیزى بر آن افزوده گشته است! از همان روزهاى نخست گروه بزرگى از کاتبان وحى،آیات قرآن را پس از نزول مى‏نوشتند، و مسلمانان موظف بودند شب و روز آن را بخوانند، و در نمازهاى پنجگانه‌ی خود آن را تکرار کنند،گروه عظیمى آیات قرآن را به خاطر مى‏سپردند و حفظ مى‏کردند، حافظان قرآن و قاریان، همیشه در جوامع اسلامى موقعیت و مقام ویژه‏اى داشته و دارند. مجموع این امور و جهات دیگر سبب شد که کمترین تغییر و تحریفى در قرآن راه نیابد. افزون بر این، خداوند حفظ آن را تا پایان جهان تضمین کرده است و با وجود این تضمین الهى، تغییر و تحریف آن غیر ممکن است: «انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون، ما قرآن را نازل کردیم و بطور قطع از آن پاسدارى مى‏کنیم‏».(6) همه‌ی محققان و علماى بزرگ اسلام-اعم از شیعه و اهل سنت- در این امر متفقند که هیچ‌گونه دست تحریف به سوى قرآن دراز نشده است، تنها افراد اندکى از هر دو گروه قول به تحریف را به خاطر پاره‏اى از روایات دنبال کرده‏اند، ولى آگاهان دو گروه، این نظر را بطور قاطع رد مى‏کنند، و روایات مزبور را «مجعول‏» دانسته و یا ناظر به ‏«تحریف معنوى‏» (یعنى تفسیر نادرست‏براى آیات قرآن) یا اشتباه ‏«تفسیر قرآن‏» به‏ «متن قرآن‏» مى‏دانند-دقت کنید. کوته‌فکرانى که اصرار دارند، اعتقاد به تحریف قرآن را که مخالف صریح کلمات علماى معروف و بزرگ شیعه و اهل سنت است‏ به گروهى از شیعه یا غیر شیعه نسبت دهند، ناآگاهانه به قرآن ضربه مى‏زنند و به خاطر اعمال تعصب‌هاى ناروا، اعتبار این کتاب بزرگ آسمانى را زیر سؤال مى‏برند و آب به آسیاب دشمن مى‏ریزند. مطالعه‌ی سیر تاریخى جمع آورى قرآن از عصر پیامبر (ص) و اهتمام فوق العاده، مسلمین به کتابت و حفظ و تلاوت و نگهدارى آن مخصوصا وجود گروه کاتبان وحى از روز نخست، این حقیقت را براى همه روشن مى‏سازد که باز شدن دست تحریف به قرآن غیر ممکن بوده است. و نیز غیر از این قرآن معروف، قرآن دیگرى وجود ندارد، دلیل آن بسیار روشن است و راه تحقیق به روى همه باز است زیرا امروز قرآن در تمام خانه‏هاى ما، و همه‌ی مساجد و عموم کتابخانه‏هاى سراسر کشور ما وجود دارد، حتى قرآن‌هاى خطى که قرن‌ها پیش نوشته شده و در موزه‏هاى ما نگهدارى مى‏شود، همه نشان مى‏دهد که عین قرآن‌هایى است که در سایر کشورهاى اسلامى وجود دارد، و اگر در گذشته راه تحقیق براى این مسائل وجود نداشت، امروز درهاى تحقیق به روى همه گشوده است و با مختصر تحقیقى، بى‌اساس بودن این نسبت‌هاى ناروا آشکار مى‏گردد. «فبشر عباد× الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه، بندگان مرا بشارت ده-که سخنان را مى‏شنوند و از نیکوترین آن پیروى مى‏کنند».(7) در حوزه‏هاى علمیه‌ی ما امروز علوم قرآنى به صورت گسترده تدریس مى‏شود، و یکى از مباحث مهمى که در این دروس مطرح است، بحث عدم تحریف و دگرگونى قرآن مى‏باشد.(8) قرآن در قرآن قرآن و نیازهاى مادى و معنوى انسانها ما معتقدیم: آنچه مورد نیاز انسان براى زندگى معنوى و مادى است، اصول آن در قرآن مجید بیان شده است، براى اداره‌ی حکومت و مسائل سیاسى، روابط با جوامع دیگر، اصول همزیستى، جنگ و صلح، مسائل قضایى و اقتصادى و غیر آن ضوابط و قواعد کلیه‏اى بیان شده که به کار بستن آن‌ها، فضاى زندگى ما را روشن مى‏سازد. «و نزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شى‏ء و هدى و رحمة و بشرى للمسلمین، ما این کتاب را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه‌چیز و مایه‌ی هدایت و رحمت و بشارت براى پیروان اسلام است‏».(9) به همین دلیل اعتقاد ما این است که هرگز «اسلام‏» از «حکومت و سیاست‏» جدا نمى‏باشد و به مسلمانان دستور مى‏دهد زمام حکومت ‏خود را در دست گیرند، و ارزش‌هاى والاى اسلام را به کمک آن زنده کنند، و جامعه‌ی اسلامى چنان تربیت‏شود که عموم مردم در مسیر عدالت و قسط قرار گیرند و حتى عدالت را درباره‌ی دوست و دشمن اجرا کنند. «یا ایها الذین آمنوا کونوا قوامین بالقسط شهداء لله و لو على انفسکم او الوالدین و الاقربین، اى کسانى که ایمان آورده‏اید،کاملا قیام به عدالت کنید و براى خدا شهادت دهید هر چند (این گواهى) به زیان خود شما یا پدر و مادر و نزدیکان شما بوده باشد».(10) «و لا یجرمنکم شنئان قوم على ان لا تعدلوا اعدلوا هو اقرب للتقوى، هرگز دشمنى با جمعیتى، شما را به گناه و ترک عدالت نکشاند، عدالت کنید که به تقوا و پرهیزکارى نزدیکتر است‏».(11)     پ.ن: 1-سوره بقره،آیه 285. 2-سوره مائده،آیات 15 و 16. 3-سوره اسراء،آیه 88. 4-سوره بقره،آیه 23. 5-بحار الانوار،جلد 2،صفحه 280،حدیث 44. 6-سوره حجر،آیه 9. 7-سوره زمر،آیه 17 و 18. 8-ما در نوشته‏هاى خود اعم از بحثهاى‏«تفسیر»و«اصول فقه‏»،بحثهاى گسترده‏اى در زمینه عدم تحریف داشته‏ایم (به کتاب انوار الاصول و تفسیر نمونه مراجعه شود) . 9-سوره نحل،آیه 89. 10-سوره نساء،آیه 135. 11-سوره مائده،آیه 8.