بر بال قلم (بخش دهم)

لغزش‌گاه‌های قلم

پنجاه قاعده‌ی مهم درست‌نویسی در زبان پارسی

۱. از جمله‌ی دراز و پر پیچ و خم پرهیز کنیم: از آوردن جمله‌های دراز و مفصل پرهیز کنیم. هرگز نکوشیم که معانی چندگانه را درون یک جمله بگنجانیم. اصولا هر جمله برای بیان یک واحد معنایی مستقل بنا شده است. بنگرید که پیچ و خم‌های این جمله، چگونه آن را نامطبوع و دشوار ساخته است: این کلمه را به مناسبت این که در نطق هیتلر... در جواب تلگرافی که روزولت رئیس جمهور اتازونی که در یکی دو هفته پیش به آلمان کرده بود که آیا حاضرید برای پنج یا ده سال حمله بر فلان دولت نکنید کرده بود آمده بود و معنی‌اش را نمی‌دانستم پیدا کردم. (یادداشت‌ها، ۲/۵۲)

شکل مناسب جمله‌ی مزبور چنین است: معنای این کلمه را بدین مناسبت که در نطق معروف هیتلر آمده بود یافتم. روزولت، رئیس جمهور اتازونی، یکی دو هفته پیش به آلمان تلگراف کرده بود که آیا حاضرید پنج یا ده سال به فلان دولت حمله نکنید و هیتلر در جواب تلگراف وی، این نطق را کرده بود.

۲. جمله را به صورت روشن و گویا بیاوریم: جمله‌ی خوب آن است که منظورش را به صراحت و روشنی بتوان فهمید.