تقسیم‌بندی مباحث فقهی
دوشنبه, ۳ مهر ۱۳۹۱، ۰۹:۰۸ ب.ظ
فقها در یک تقسیم‌بندی کلی مجموعه‌ی مباحث فقهی را که ناظر به رابطه‌ی انسان با خداوند است، «فقه‌العبادات» و سایر مباحث فقهی (آن‌ها که ناظر به رابطه‌ی انسان با خود، طبیعت و انسان‌های دیگر است) را «فقه‌المعاملات» نامیده‌اند.
فقه‌المعاملات در یک تقسیم‌بندی دقیق‌تر به دو بخش «احکام» (رابطه‌ی انسان با خود و طبیعت) و «معاملات بالمعنی الاخص» (رابطه‌ی انسان با انسان‌های دیگر) تقسیم می‌شود. معاملات به معنای اخیر، نیز به دو بخش «عقود» و «ایقاعات» تقسیم می‌گردد.
این تقسیم‌بندی حاصل ابتکار مرحوم «محقق حلی» است، که البته مورد نقد واقع شده و نشان داده شده است که باید تجدید نظری در آن صورت گیرد. تقسیم‌بندی دیگری هم «شهید سید محمد باقر صدر» در کتاب «الفتاوی‌الواضحة» دارد.
محمد حسین بحرینی- دانشگاه علوم حدیث - فقه 2 – درس اول
