شاعران بزرگ پارسی‌گوی (۱۳)؛ غضایری :: کیمیا

کیمیا

دغدغه‌هایی از جنس دین، فرهنگ، ادبیات و شاید هم کمی علم

کیمیا؛ دغدغه‌هایی از جنس دین، فرهنگ، ادبیات و شاید هم کم علم

کیمیا

دغدغه‌هایی از جنس دین، فرهنگ، ادبیات و شاید هم کمی علم

تاریخ امروز
کیمیا

سلام
۱. کیمیا -از سال ۱۳۸۴ تا حالا- دیگر تبدیل به مرجعی شده برای تمام کارهایی که در دنیای مجازی و بعضا غیرمجازی انجام می‌دهم که خیلی هم زیاد است. امیدوارم روز به روز بیشتر شود به همراه برکت.
۲. اگر دنبال چیز خاصی آمده‌اید، از قسمت موضوعات استفاده کنید؛ ضمنا از کلمات کلیدی یا همان تگ‌ها هم غافل نشوید. برای دسترسی به نام شاعران و دسته‌بندی اشعار آیینی از منوی بالای صفحه استفاده کنید.
۳. وجود شعر از شاعران مختلف در کیمیا -چه آیینی و چه غیر آن- لزوما به معنای تایید محتوا یا -احتمالا- گرایش فکری خاص شاعر نیست. اینجا در واقع دفتر شعر من است. سعی می‌کنم هر شعری که می‌خوانم را در آن ثبت کنم. در واقع این‌ها انتخاب‌های بنده نیست، فقط اشعاری است که می‌خوانم. سعیم بر این است که حتی‌المقدور شعرهایی که شاعرش ناشناس است را ثبت نکنم.
۴. اگر علاقه دارید شعرتان در کیمیا ثبت شود، بنده با افتخار در خدمتم؛ اثرتان را یا یک قطعه عکس از خودتان -جسارتا با حفظ شئونات- در اندازه‌ی ۶۶۰ در ۳۳۰ پیکسل به ایمیل kimia514@gmail.com یا آی‌دی تلگرامی @naser_doustali ارسال کنید.
فعلا همین
یاعلی

حمایت می‌کنیم
دنبال چی می‌گردید؟
پیگیر کیمیا باشید
بخش‌های ویژه
نیت کنید و هم بزنید
به کیمیا چه امتیازی می‌دهید؟
آخرین نظرات
کپی‌رایت

شاعران بزرگ پارسی‌گوی (۱۳)؛ غضایری شاعران بزرگ پارسی‌گوی (۱۳)؛ غضایری

دوشنبه, ۱۲ اسفند ۱۳۹۸، ۱۰:۴۵ ب.ظ

شاعران بزرگ پارسی‌گوی (۱۳)

قرن چهارم و نیمه‌ی اول قرن پنجم هجری

 

غضایری

 

محمد بن علی غضایری رازی از شاعران بزرگ عراق و از مداحان امرای اخیر دیلمی در ری و ستایش‌گر سلطان یمین‌الدوله محمود غزنوی است.

لقب شعری او را غضایری و غضاری هر دو نوشته‌اند و این صورت دوم را فقط منوچهری در شعر خود به کار برده است زیرا منوچهری مردی عربی‌دان بود و می‌دانست که نسبت به غضاره (یعنی گلی که بدان سفال سازند) «غضاری» است نه غضایری؛ اما شاعر خود لقب شعری خود را غضایری آورده و راه هرگونه بحث و ایراد را بر اهل چون و چرا بسته است.

ابتدای دوران شاعری او در مداحی دیلمیان ری گذشت و این ایام مصادف بود با دوره‌ی اقتدار محمود غزنوی و علاقه‌ی او به پیشرفت‌های نظامی در جانب ری و دیگر بلاد عراق و به همین سبب، سلطان غزنه اموال کثیر در این نواحی خاصه در ری صرف می‌کرد تا اشعار شاعران را برای گستردن نام و آوازه‌ی خود خریداری کند. در این میان قرعه‌ی فال به نام غضایری زده شد و اشعار او در دربار سلطان غزنه مقبوله طباع افتاد. چنان‌که با بدره‌های دینار او را توان‌گری بخشید تا به جایی که از کثرت مال اظهار ملامت کرد و قصیده‌ی لامیه‌ی معروف خود را در همین باب به مطلع ذیل از ری به غزنین فرستاد:

اگر کمال به جاه اندر است و جاه به مال

مرا ببین که ببینی کمال را به کمال

 

با توجه به اشارات شاعر، قدیمی‌ترین تاریخ ارتباط او با دربار محمود مربوط می‌شود به سال فتح «نارایین» در هند به سال ۴۰۰ هجری که غضایری در تهنیت آن فتح، دو بدره زر از سلطان غزنه ستاند:

دو بدره زر بگرفتم به فتح نارایین

به فتح رومیه صد بدره گیرم و خر طال

 

و بعد از آن تاریخ رابطه‌ی شعری او با دربار سلطان محمود غزنوی همواره امتداد داشت و شاعر قصائد مدحی خود را از ری به غزنین می‌فرستاد بی‌آنکه سفری به شهر اخیر کرده باشد.

تاریخ وفات او را سال ۴۲۶ هجری نوشته‌اند و بنابراین شاهد فتح ری و کشتار شیعیان و فلسفی‌مشربان آن دیار به حکم محمود غزنوی بود.

از اشعار اوست:

 

جام می آورد به امداد و به من داد

آن‌که مرا با لبانش کار فتاده است

 

گفتم مهر است؟ گفت مهر پرورد

گفتم ماه است؟ گفت ماهش زاده است

 

باده به من داد از لطافت گفتم:

جام به من داد لیک باده نداده است!

 

و

 

سحرگاهان یکی عمدا به صحرا برگذر بنگر

دو گردد آسمان گویی یکی زیر یکی از بر

 

چو برق از میغ بدرخشد تو پنداری یکی زنگی

ز خرگاهی به خرگاهی دواند پاره‌ی اخگر

 

وز آن اخگر بسوزد دستش از گرمی و بی‌تابی

از آن آسیب بخروشد، روانی بفگند آذر

 

 

* منبع: تاریخ ادبیات ایران، دکتر ذبیح‌الله صفا، جلد اول،  صفحه‌ی ۱۳۵

* عضویت در کانال ادبی تک‌مضراب (+)

 

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی

هدایت به بالای صفحه