مفاتیح‌الجنان؛ صلوات ابوالحسن ضراب اصفهانی
آگاه باش روز جمعه از چند جهت اختصاص و تعلّق به امام عصر عجلّ اللّه تعالى فرجه الشریف دارد: یکى آنکه ولادت با سعادت ایشان در آن روز بوده، دیگر آنکه ظهور پر از سرور آن حضرت در روز جمعه خواهد بود، و ازاین رو، انتظار فرج در آن روز بیش از روزهاى دیگر است، و در زیارت مختصّ به آن حضرت در روز جمعه آمده است «هذا یوم الجمعة، و هو یومک المتوقّع فیه ظهورک، و الفرج فیه للمؤمنین على یدک» [این روز جمعه است، روزی که انتظار میرود در آن ظهور کنى و به دست تو براى مومنان گشایش حاصل شود] بلکه عید بودن روز جمعه، و آن را یکى از عیدهای چهارگانه شمردن در حقیقت به خاطر زمان ظهور آن حضرت است، که در آن هنگام زمین را از وجود شرک و کفر، و - آلودگى به گناه و هم از وجود ستمکاران و دین ستیزان و کافران و منافقان پاک و پاکیزه میگرداند، و با آشکار ساختن کلمه حق و برافراشتن پرچم ایمان و احکام دین، چشم و دل خاصان اهل ایمان را در آن روز روشن و مسرور و خرسند مینماید و اشرقت الارض بنور ربّها [زمین به پرتو پروردگارش تا بنده گشت] - پس شایسته است که در این روز صلوات کبیر را بخوانى، و دعایى را که حضرت رضا علیه السّلام امر به خواند آن براى صاحب الأمر (عج) فرموده اند قرائت کنى، و آغاز آن دعا این است: «اللّهمّ ادفع عن ولیّک و خلیفتک» که بطور کامل در باب زیارات، در آخر اعمال سرداب خواهد آمد.
و نیز خوب است که دعایى را که شیخ ابو عمرو عمروى قدس اللّه روحه به ابو على بن همّام املا کرده و فرموده است که آن را در زمان غیبت قائم آل محمّد (عج) بخوانند، بخوانى.
و چون آن صلوات و این دعا طولانى است، به جهت رعایت اختصار ذکر نکردیم، علاقمندان می توانند به کتاب هاى مصباح المتهجّد و جمال الاسبوع مراجعه کنند.
جا دارد در اینجا صلواتى را که به ابو الحسن ضرّاب اصفهانى منسوب است و شیخ طوسى و سیّد ابن طاووس آن را در اعمال عصر روز جمعه آورده اند ذکر کنیم بسیّد ابن طاووس فرموده: این صلوات از مولاى ما حضرت مهدى (عج) روایت شده و حتى اگر تعقیب روز جمعه را به جهت، عذرى نتوانستى بخوانى، هرگز این صلوات را ترک نکن به جهت امرى که خدا جل جلاله ما را به آن آگاه نموده است.
آنگاه سیّد در ادامه سند آن را با متن صلوات نقل کرده، امّا شیخ در مصباح المتهجد فرموده: این صلوات از حضرت صاحب الزّمان (عج) روایت شده که در مکّه بدست ابو الحسن ضرّاب اصفهانى رسیده است و ما سند آن را بخاطر اختصار نسخه ذکر نکردیم.
و آن دعا این است:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الْمُنْتَجَبِ فِی الْمِیثَاقِ الْمُصْطَفَى فِی الظِّلالِ الْمُطَهَّرِ مِنْ کُلِّ آفَةٍ الْبَرِی ءِ مِنْ کُلِّ عَیْبٍ الْمُؤَمَّلِ لِلنَّجَاةِ الْمُرْتَجَى لِلشَّفَاعَةِ الْمُفَوَّضِ إِلَیْهِ دِینُ اللَّهِ اللَّهُمَّ شَرِّفْ بُنْیَانَهُ وَ عَظِّمْ بُرْهَانَهُ وَ أَفْلِجْ حُجَّتَهُ وَ ارْفَعْ دَرَجَتَهُ وَ أَضِئْ نُورَهُ وَ بَیِّضْ وَجْهَهُ وَ أَعْطِهِ الْفَضْلَ وَ الْفَضِیلَةَ وَ الْمَنْزِلَةَ وَ الْوَسِیلَةَ وَ الدَّرَجَةَ الرَّفِیعَةَ وَ ابْعَثْهُ مَقَاماً مَحْمُوداً یَغْبِطُهُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَ الْآخِرُونَ وَ صَلِّ عَلَى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ قَائِدِ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ وَ سَیِّدِ الْوَصِیِّینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ،
به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی اش همیشگى است، خدایا! بر محمّد درود فرست، آن سرور فرستادگان و پایان بخش پیامبران و برهان پروردگار جهانیان، آن برگزیده خدا در عالم الست، انتخاب شده او در ملکوت، پاکیزه از هر آفت، برى از هر عیب، همان که از او آرزوى نجات برند، و امید شفاعت از او دارند، آن که دین خدا به او واگذار گشته، بار خدایا بنیادش را شرف بخش، و برهانش را بزرگ گردان، و حجّت او را پیروز کن، و پایه اش را برافراز، و نورش را برافروز و رویش را سپید کن و فضلش عطا کن، و به او جایگاه و دست آویز و رتبه بلند عنایت کن، و او را در جایگاه ستوده اى که گذشتگان و آیندگان به آن رشک برند برانگیز، و بر على امیر مؤمنان و وارث رسولان و پیشواى نیکان با چهره هاى درخشان و سرور اوصیاء و برهان پروردگار جهانیان درود فرست و بر حسن بن على پیشواى مؤمنان، و وارث رسولان و برهان پروردگار جهانیان درود فرست! و بر حسین بن على پیشواى مؤمنان، و وارث رسولان، و برهان پروردگار جهانیان درود فرست و بر على بن الحسین پیشواى مؤمنان، و وارث رسولان، و برهان پروردگار جهانیان درود فرست
وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى عَلِیِّ بْنِ مُوسَى إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَى الْخَلَفِ الْهَادِی الْمَهْدِیِّ إِمَامِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَارِثِ الْمُرْسَلِینَ وَ حُجَّةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ ،
و بر محمّد بن على پیشواى مؤمنان، و وارث رسولان، و برهان پروردگار جهانیان درود فرست، و بر جعفر بن محمّد پیشواى مؤمنان، و وارث رسولان، و برهان پروردگار جهانیان درود فرست، و بر موسى بن جعفر پیشواى مؤمنان و وارث رسولان و برهان پروردگار جهانیان، درود فرست، و بر على بن موسى پیشواى مؤمنان و وارث رسولان و برهان پروردگار جهانیان، درود فرست، و بر محمّد بن على پیشواى مؤمنان و وارث رسولان و برهان پروردگار جهانیان، درود فرست، و بر على بن محمّد پیشواى مؤمنان و وارث رسولان و برهان پروردگار جهانیان، درود فرست، و بر حسن بن على پیشواى مؤمنان و وارث رسولان و برهان پروردگار جهانیان، درود فرست، و بر یادگار پیامبران و امامان و هدایتگر هدایت یافته، پیشواى مؤمنان، و وارث رسولان، و برهان پروردگار جهانیان، درود فرست،
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ الْأَئِمَّةِ الْهَادِینَ الْعُلَمَاءِ الصَّادِقِینَ الْأَبْرَارِ الْمُتَّقِینَ دَعَائِمِ دِینِکَ وَ أَرْکَانِ تَوْحِیدِکَ وَ تَرَاجِمَةِ وَحْیِکَ وَ حُجَجِکَ عَلَى خَلْقِکَ وَ خُلَفَائِکَ فِی أَرْضِکَ الَّذِینَ اخْتَرْتَهُمْ لِنَفْسِکَ وَ اصْطَفَیْتَهُمْ عَلَى عِبَادِکَ وَ ارْتَضَیْتَهُمْ لِدِینِکَ وَ خَصَصْتَهُمْ بِمَعْرِفَتِکَ وَ جَلَّلْتَهُمْ بِکَرَامَتِکَ وَ غَشَّیْتَهُمْ بِرَحْمَتِکَ وَ رَبَّیْتَهُمْ بِنِعْمَتِکَ وَ غَذَّیْتَهُمْ بِحِکْمَتِکَ وَ أَلْبَسْتَهُمْ نُورَکَ وَ رَفَعْتَهُمْ فِی مَلَکُوتِکَ وَ حَفَفْتَهُمْ بِمَلائِکَتِکَ وَ شَرَّفْتَهُمْ بِنَبِیِّکَ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَیْهِمْ صَلاةً زَاکِیَةً نَامِیَةً،
بار خدایا! بر محمّد و خاندانش درود فرست، آن پیشوایان رهنما و عالمان راستگو، و نیکان پرهیزگار، آنان که ستون هاى دین تو و پایه هاى توحیدت و ترجمان وحیت و حجّت هاى تو بر آفریده هایت، و جانشینان تو در زمینت هستند، هم آنان که براى خود اختیار کردى. و و بر بندگانت برگزیدى، و براى دینت پسندیدى، و به شناخت خویش اختصاص دادى، و به کرامت خود بزرگى شان بخشیدى، و به رحمتت فرو گرفتى، و به نعمتت پروراندى، و به حکمتت به ایشان غذا دادی و لباس نور بر اندامشان پوشاندى و مقامشان را در ملکوتت بلند گردانیدى، و در پوشش و حمایت فرشتگانت درآوردى، و به پیامبرت که درود تو بر او و خاندانش باد - شرافتشان بخشیدى. خدایا! بر محمّد و خاندانش درود فرست، درودى پاکیزه، فزاینده
کَثِیرَةً دَائِمَةً طَیِّبَةً لا یُحِیطُ بِهَا إِلا أَنْتَ وَ لا یَسَعُهَا إِلا عِلْمُکَ وَ لا یُحْصِیهَا أَحَدٌ غَیْرُکَ اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى وَلِیِّکَ الْمُحْیِی سُنَّتَکَ الْقَائِمِ بِأَمْرِکَ الدَّاعِی إِلَیْکَ الدَّلِیلِ عَلَیْکَ حُجَّتِکَ عَلَى خَلْقِکَ وَ خَلِیفَتِکَ فِی أَرْضِکَ وَ شَاهِدِکَ عَلَى عِبَادِکَ اللَّهُمَّ أَعِزَّ نَصْرَهُ وَ مُدَّ فِی عُمْرِهِ وَ زَیِّنِ الْأَرْضَ بِطُولِ بَقَائِهِ اللَّهُمَّ اکْفِهِ بَغْیَ الْحَاسِدِینَ وَ أَعِذْهُ مِنْ شَرِّ الْکَائِدِینَ وَ ازْجُرْ عَنْهُ إِرَادَةَ الظَّالِمِینَ وَ خَلِّصْهُ مِنْ أَیْدِی الْجَبَّارِینَ ،
فراوان پیوسته و خوشایند که جز تو به آن احاطه نیابد، جز دانش تو آن را فرا نگیرد، و کسى جز تو شمارش را نداند. خدایا! درود فرست بر ولیّت که حیات بخش راه و روشت و بپادارنده فرمانت و دعوت کننده به سویت و رهنماى به هستى ات، و حجّت بر آفریدگان و جانشینت در زمین، و گواه تو بر بندگانت. بار خدایا! یاریاش را اقتدار بخش و عمرش را طولانى ساز، و زمین را به طول بقایش بیاراى. بار خدایا! او را از ستم حسودان کفایت کن، و از گزند مکّاران پناه ده، و اراده بیدادگران را از او بازدار، و از دست گردن کشانش رهایى بخش
اللَّهُمَّ أَعْطِهِ فِی نَفْسِهِ وَ ذُرِّیَّتِهِ وَ شِیعَتِهِ وَ رَعِیَّتِهِ وَ خَاصَّتِهِ وَ عَامَّتِهِ وَ عَدُوِّهِ وَ جَمِیعِ أَهْلِ الدُّنْیَا مَا تُقِرُّ بِهِ عَیْنَهُ وَ تَسُرُّ بِهِ نَفْسَهُ وَ بَلِّغْهُ أَفْضَلَ مَا أَمَّلَهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ ءٍ قَدِیرٌ اللَّهُمَّ جَدِّدْ بِهِ مَا امْتَحَى [مُحِیَ ] مِنْ دِینِکَ وَ أَحْیِ بِهِ مَا بُدِّلَ مِنْ کِتَابِکَ وَ أَظْهِرْ بِهِ مَا غُیِّرَ مِنْ حُکْمِکَ حَتَّى یَعُودَ دِینُکَ بِهِ وَ عَلَى یَدَیْهِ غَضّاً جَدِیداً خَالِصاً مُخْلِصا لا شَکَّ فِیهِ وَ لا شُبْهَةَ مَعَهُ وَ لا بَاطِلَ عِنْدَهُ وَ لا بِدْعَةَ لَدَیْهِ اللَّهُمَّ نَوِّرْ بِنُورِهِ کُلَّ ظُلْمَةٍ وَ هُدَّ بِرُکْنِهِ کُلَّ بِدْعَةٍ وَ اهْدِمْ بِعِزِّهِ کُلَّ ضَلالَةٍ وَ اقْصِمْ بِهِ کُلَّ جَبَّارٍ وَ أَخْمِدْ بِسَیْفِهِ کُلَّ نَارٍ وَ أَهْلِکْ بِعَدْلِهِ جَوْرَ کُلِّ جَائِرٍ وَ أَجْرِ حُکْمَهُ عَلَى کُلِّ حُکْمٍ وَ أَذِلَّ بِسُلْطَانِهِ کُلَّ سُلْطَانٍ.
بار خدایا! به او عطا کن براى خودش و فرزندانش، و پیروانش و رعیتش و خاصانش و همه آنان که فرمانش برند و دشمنانش و همه اهل دنیا آنچه که دیدگانش را به آن روشن کنى و دلش را به آن شاد نمایى و او را د ردنیا و آخرت به برترین آرزوهایش برسان، به یقین تو بر هر چیز توانایى. بار خدایا! به دست او آنچه از دینت فراموش شده را تازه گردان، و آنچه از معانى کتابت تغییر یافته را زنده کن، و آنچه از احکامت دگرگون شده را آشکار ساز، تا دینت به وسیله او و به دست او شاداب، نوین، ناب و بیآلایش گردد آنچنان که شکى در آن نبوده و شبه ه اى با آن نباشد، و باطل و بدعتی همراه آن نماند. بار خدایا! هر ظلمتى را با نورش روشنى بخش، با استوارى اش هر بدعتى را ویرن کن، و با پایداریش هر گمراهى را برطرف کن و به دست او پشت هر گردنکشى را با پایداریش بشکن، و آتش هر آشوبى را با شمشیر او خاموش کن و ستم هر ستمگرى را با عدل او نابود ساز، و فرمانش را بر هر فرمانى چیره گردان و هر سلطنتى را به سلطنتش خوار کن.
اللَّهُمَّ أَذِلَّ کُلَّ مَنْ نَاوَاهُ وَ أَهْلِکْ کُلَّ مَنْ عَادَاهُ وَ امْکُرْ بِمَنْ کَادَهُ وَ اسْتَأْصِلْ مَنْ جَحَدَهُ حَقَّهُ وَ اسْتَهَانَ بِأَمْرِهِ وَ سَعَى فِی إِطْفَاءِ نُورِهِ وَ أَرَادَ إِخْمَادَ ذِکْرِهِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ الْمُصْطَفَى وَ عَلِیٍّ الْمُرْتَضَى وَ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ وَ الْحَسَنِ الرِّضَا وَ الْحُسَیْنِ الْمُصَفَّى وَ جَمِیعِ الْأَوْصِیَاءِ مَصَابِیحِ الدُّجَى وَ أَعْلامِ الْهُدَى وَ مَنَارِ التُّقَى وَ الْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَ الْحَبْلِ الْمَتِینِ وَ الصِّرَاطِ الْمُسْتَقِیمِ وَ صَلِّ عَلَى وَلِیِّکَ وَ وُلاةِ عَهْدِکَ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ وَ مُدَّ فِی أَعْمَارِهِمْ وَ زِدْ فِی آجَالِهِمْ وَ بَلِّغْهُمْ أَقْصَى آمَالِهِمْ دِینا وَ دُنْیَا وَ آخِرَةً إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ ءٍ قَدِیرٌ
بار خدایا! هرکه را که آهنگ او کند به ذلّت نشان و هر که را با او دشمنى ورزد هلاک ساز و مکر کن با هر که با او نیرنگ بازد، و هرکه حقش را انکار کند و فرمانش را سبک شمارد، و در خاموش کردن نورش بکوشد، و فرونشاندن یادش را اراده نماید از بن برکن، خدایا! درود فرست بر محمّد مصطفى و على مرتضى، و فاطمه زهرا، و حسن خشنود از قضا، و حسین پاک گشته، و همه اوصیایى که چراغ هاى تاریکى، و نشانه هاى هدایت، و مشعل هاى فروزان تقوى، و دستاویز و رشته استوار و راه راست اند، و بر ولیّت و زمامداران پاى بند به عهدت که امامان از فرزندانش هستند درود فرست، و بر عمرشان بیفزا و به طول حیاتشان فزونى بخش، و به نهایت آرزوهاى دینى و دنیوی و اخرویشان برسان که به یقین تو بر هر چیز توانایى.
بدان که موافق روایتى شب شنبه هم حکم شبه جمعه را دارد و سزاوار است آنچه در شب جمعه خوانده مى شود در آن شب هم خوانده شود.
