بر بال قلم (بخش هفدهم)

لغزشگاه‌های قلم

۲۱- فعل مجهول را بجا استفاده کنیم:

از گرته‌برداری‌های دستوری مترجمان ما، یکی این بوده است که فعل‌های مجهول زبان انگلیسی را به فعل مجهول فارسی برگردانده‌اند. با عنایت به ساختار دستوری متفاوت این دو زمان، بسیاری از فعل‌های مجهول که در زبان ما رایج شده‌اند هیچ توجیه منطقی ندارند. فراموش نکنیم که فعل باید به صورت معلوم به کار رود، مگر آن‌که به جهتی، هم‌چون تخفیف یا تعظیم یا ناشناخته‌بودن فاعل، مجهول‌بودنش ضرورت یابد. مثلا در این جمله، فعل مجهول هیچ ضرورتی ندارد:

از سوی ادیبان ابراز شده است که... .

صحیح:

ادیبان ابراز کرده‌اند که... .

 

۲۲- نوع درست فعل را به کار بریم.

۲۳- فعل‌های هم‌طراز را متناسب بیاوریم:

هرگاه یک جمله دارای چند فعل هم‌طراز و هم‌رتبه باشد، شرط آن است که آن فعل‌ها از لحاظ زمان با یکدیگر تناسب و سازگاری داشته باشند.

از ضعف‌های جمله‌ی مرکب، ناسازگاری افعال آن است. در مثال زیر، فعل یکم «مضارع» است و فعل دوم «ماضی نقلی»، با آن‌که هر دو هم‌طرازند.

این کتاب جامعه نام دارد و نزد امامان معصوم بوده است.

صحیح:

این کتاب جامعه نام داشته و نزد امامان معصوم بوده است.

 

۲۴- فعل‌ها را کنار هم نیاوریم.